BAŞARILI BİR İŞ ORTAKLIĞI İÇİN TEMEL KRİTERLER

Büyük işletmeler büyük ortaklıklar üzerine kurulmuştur. Ancak büyük işler kötü ortaklıklar tarafından da yok edilebilir. Bir iş ortağıyla yeni bir işe hayat vermek veya mevcut bir iş için güç birliğine katılmadan önce, herkesin yapması gereken öncül hesaplar, üzerinde düşünmesi gerkeen faktörler, araştırması ve dikkat etmesi gereken temel konular vardır.

1. Açık sözlü olun ama en önemlisi her şey yazılı olsun

Başarılı bir ortaklık ve sağlam bir işbirliği için iki temel kriter var; ilki, ortağınız olarak seçeceğiniz kişiye güvenebilmeli ve sevebilmelisiniz. Sevgi ve güven öznel yani sübjektif duygulardır ancak doğru bir ortaklığın temelinde gerekli olan dayanışma ve birliktelik duygusu için olmazsa olmaz özelliklerdir. Bu noktada ikinci kriterin gerekliliği ortaya çıkıyor, açık ve net olmak, açık sözlü olmak, iş yaparken duygusal hatalar sonucunda daha sonra çıkar çatışmaları ve fikir ayrılıklarına sebep olabilecek uzlaşılamayan konuların daha en başta masaya yatırılmasını ve tarafların istemedikleri konuları ifade edebilmesini sağlar. Kısaca ortaklığın her aşamasında, size doğru gelmeyen şeyleri açık ve net ifade edebilmelisiniz.  

Bir iş ortaklığında yapabileceğiniz en büyük hatalardan biri, birbirinizin rollerini, sınırlarını, yetkilerini ve  stratejilerini yeterince açıklığa kavuşturup, yazıp çizmeden harekete geçmektir. Birbirinize güvenmek önemlidir, ancak bir işe başlamadan önce her ortak hem kendi hem de ortağının aklındakilerden emin olmalı. Bir işe dair, planlarınızı, stratejilerinizi, yol haritanızı ve atacağınız tüm adımları yazılı olarak yapın, kağıda dökün,  sonradan insanlar geçmişe bakıp çelişkiye düşebilir, kimi zaman başarıyı sahiplenmek, başarısızlığı ötelemek için farklı hikayeler anlatılır, yani her işi belgelendirmek faydalıdır. Söz uçar yazı kalır.

2. Ortağınızı en az 1 yıldır tanıyor olmalısınız

Bir iş ortaklığına girmeden önce, ortak olmayı düşündüğünüz bu insanı ne kadar tanıyorsunuz bunu iyi tartın, karşınızdaki insanı en az 1 yıldır tanıyor olmanız bir alt sınır olarak belirlenebilir, aslında zaman kadar tanışıklığın derinliği de önemlidir, ticari hayatı, aile hayatı, sosyal hayatı gibi temel kriterler var. Bazen yıllardır tanıdığınız bir dostunuzun nasıl iş yaptığını hiç bilmiyor olabilirsiniz, bir çalışma platformunda karşılaşmamış, onunla iş yapmış kimseyle tanışmamış olabilirsiniz.

İş ortaklığı da bir tür evliliktir, birlikte bir işletme kuruyorsunuz, evlenmeden önce bu birliktelik yürüyecek mi ipuçları edinmek gerekiyor. Bu nedenle iş dünyasında kısa süreli "buluşma projelerine" ihtiyacınız var. Bazen resmi bir ortaklık kurmadan önce, eğer mümkünse birkaç küçük işi, gayri resmi bir ortaklıkla kısaca bir işbirliği ile yürütmeyi denemek faydalı olabilir.

Herkezin hemfikir olacağı, hukuki bağlayıcılığı olan bir çalışma sözleşmesi hazırlayın. Çalışma sözleşmesinde, ortakların sorumluluklarını, haklarını ve işler ters giderse ortaklığın hangi şartlarda sonlandırılabileceğini açık ve net belirtin. Ne kadar açık ve net iseniz başarısız olma olasılığı o kadar azdır.

3. Matematiği kullanın, ancak eğlenceyi unutmayın.

Doğru ortaklıkları kurmak için, eksi ve artılarıyla birbirinize ve işinize neler katabileceğinizi iyi hesaplayın, kesişen noktalarınız neler, kim hangi alanda daha etkili olabilir, mümkünse artı ve eksileriyle işin matematiğini iyi hesaplayın. Bu noktada unutmayın ki 1+1 her zaman iki etmez, bir ortaklı mevzubahisse, bir artı bir üçe ve hatta daha fazlasına eşit olmalıdır! Ortaklık, parçalarının toplamından daha fazla olmalıdır.

Belli şeylerde senden daha iyi olan biriyle ortak olmalısın. Çoğu kez, insanların egolarının, büyük ortaklıklar kurmalarını önlediği görülür. Ortaklar daha büyük bir vizyon için, birbirlerinin becerileri ve üstün yönlerini kabul etmeli ve saygı duymalıdır.

Son olarak, işinizi eğlenceli hale getirebilmek için çaba sarf etmelisiniz. Sonuçta, bir iş evliliğinin uzun vadeli taahhütüne giriyorsunuzdur. Hayatınızın derin bir parçası haline gelecektir. Çok sayıda iniş ve çıkışlar olacak. Test edileceksiniz. Peki eğlenceli olamayacaksa, bunun anlamı ne? Stres kelimesini iş tanımınızdan uzak tutmanın en iyi yolu, işinize eğlence katmanın yollarını aramak. Sonuçta gününüzün önemli bir bölümü çalışma ortamınızda geçiyor, arada rahatlamak herkesin hakkı.

4. Beyin röntgen çekin.

Ortak olacağınız insanın beynini okuyamazsınız ama az çok nasıl düşündüğünü, nasıl iş yaptığını, kafasının hangi konularda daha iyi çalıştığını bilmelisiniz. Ortağınıza kişilik testi yaptıramazsınız ama ne tip bir kişilikle çalışacağınızı anlamak için ipuçlarına ihtiyacınız var, daha öncede belirttiğim gibi iş kurmak bir çeşit evlilik gibidir, birbirini tanımak çok önemli.

İkincisi, kendinizden farklı ama tamamlayıcı nitelikte olan, ancak aynı görüşü paylaşan insanlar arayın. Eğer dışa dönük iseniz, içe dönük olanları arayın. Eğer şirketin yüzüyseniz, belki sahnelerin arkasında çok cesur bir operasyona ihtiyaç duyarsınız. Eğer satışçıysanız, dökümantasyon ve muhasebe gibi işlerde daha yetenekli biri sizin için tamamlayıcı ortak olabilir.

5. Öncelikle amaç ve beklentileriniz aynımı, aynı sayfada buluşabiliyormusunuz

Uzun vadeli ve kazan-kazan temelli ortaklıklar kurmak gerekir. Ortaklı sözleşmesi bir yol haritası ve aynı zamanda bir sigorta poliçesi görevi görmeli, neyi nasıl yapacağınız, kurallar ve yaptırımlar içermeli.

Birincil değerler. İşbirliği ve karşılıklı güveni geliştirmek üzere kurgulanmalıdır. İş hayatı kimi zaman yüksek tansiyon, stres, gerginlik ve türevi pek çok zorlu dönemden geçmemize sebep olabilir. İşler zorlaştığında aradaki ittifak bağları ve güven ne kadar kuvvetliyse, zorlukların üstesinden gelmek o derece kolay olacaktır. Unutmayın piyasa, rakipler, müşteriler her daim ortaklığınızın temellerini ve gidişatını sorgulayacak, firmanızın gücü, ortaklığınızın ne derece sağlam olduğuna göre değerlendirilecektir. Kimse dereyi geçene kadar ortaklık kurmuş adamlara iş vermek ya da onlara müşteri olmak istemez.

İşinize veya ortaklığınıza dair başlangıçta ya da ortaklığın ilerleyen aşamalarında oluşabilecek korkularınız, tereddütleriniz olursa bunu ortağınızla paylaşmaktan çekinmeyin. Karamsar olup etrafa negatif enerji yaymaya ya da evhamlı olmaya gerek yok ama iş konusundaki endişelerinizi ortağınızın da duymaya hakkı var ve unutmayın, eğer gerçekten çözülmesi gereken bir problem varsa bunu birlikte başarmalısınız.

6. Uzaklaşmaktan korkmayın.

Ortaklar farklı yönlerine saygı göstermeli farklı iş yapma yöntemleri ve becerilerini bazen birbirine ayak bağı olmadan sergileyebilmek için alan yaratmalı ancak ideal bir ortaklıkta dengeler önemlidir.

Uyumlu olduğunuz ve aykırı olduğunuz noktaları iyi belirlemelisiniz. Birbirinize dur demeniz gereken anlarda olacaktır, birbirinizi serbest bırakmanız gereken anlarda.

Amaçlarınızın hizalandığından emin olun. Örneğin, iş yapma yöntemleriniz sakin ve temkinlimi yoksa saldırgan mı. Haftada kaç saat işe ayrılmak istersiniz. İşle çatışacak veya dikkatinizi fazla dağıtacak başka projeler veya taahhütleriniz var mı? Haricen bir aile yatırımınız veya ucundan tutmanız gereken bir aile ii var mı. Tüm bu soruları en başta önce kendinize sonra ortağınıza sormalısınız. Siz 7/24 çalışma tutkusuyla her taşın altında bir fırsat ararken. Hafta sonu 5 günü hafta sonu tatilini planlayan veya örneğin sadece sosyalleşmek için kar beklentisi olmadan iş kurmak isteyen bir ortakla anlaşabilmeniz mümkün değil. Unutmayın bu tür durumlarda eğer baştan konuşmadıysanız herkes kendisine göre haklıdır. Herkesin hayattan beklentileri farklıdır.